اکسیژن

تعامل دانشگاه ها و نهادهای دولتی تنها راه حل مقابله با ریزگردها است

تهران - ایرنا - رییس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران گفت: هم اکنون کشور ما فرصتی برای آزمون و خطا ندارد و باید برای برنامه های توسعه ای از نگاه صرف دولتی خارج شد و با ایجاد تعامل بیشتر بین دانشگاه ها و دستگاه های دولتی مشکل پدیده های بیابانزایی، ریزگردها و شن های روان را حل کرد.

کیومرث یزدان پناه روز یکشنبه در نشست تخصصی مالچ های غیرنفتی با حضور اساتید دانشگاه و کارشناسان سازمان جنگل ها در محل دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران گفت: بررسی مالچ پاشی غیرنفتی می تواند نقطه عطف خوبی برای مقابله با پدیده ریزگردها باشد و ما دانشگاهیان آمادگی داریم با تمام ظرفیت و امکانات خود دستگاه های دولتی را در این مسیر همراهی کنیم.

مالچ به پوشش غیر زنده ای اطلاق می شود که برای محافظت از گیاهان در زمستان و همچنین تثبیت شن های روان و جلوگیری از ریزگرد، مورد استفاده قرار می گیرد.

وی در ادامه منشاء اصلی پدیده ریزگردها در ایران را کاملا از خارج کشور دانست و اظهار داشت: به طور کلی منشا پدیده ریزگردها از شبه جزیره عربستان و نواحی جنوبی اردن است و تا کشور افغانستان نیز پیش می رود که ادامه این روند تبعات بدی را در آینده از لحاظ زیرساختی می تواند برای ایران به همراه داشته باشد.

وی تاکید کرد باید برای رفع این مشکلات دانشگاه ها و دستگاه های دولتی تعامل بیشتری با یکدیگر داشته باشند تا بتوانیم هر چه سریعتر به نتیجه ملموس علمی و درازمدت دست یابیم تا در ابتدای کار مانع تداوم اثرات منفی ریزگردها و گسترش بیابان ها در کشور باشیم.

وی تصریح کرد: همچنین در گام های بعدی علاوه برایجاد عامل بازدارندگی گسترده در کشور بتوانیم تجربیات و خروجی علمی خود را به کشورهای دیگر به ویژه کشورهای همسایه صادر کنیم.

رییس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران درباره برنامه های توسعه ای کشور گفت: به طور قطع زمانی به توسعه پایدار دست می یابیم که رابطه منطقی بین انسان و فضای موجود برقرار باشد، در غیراین صورت توسعه پایدار فعال نخواهیم داشت.

وی اضافه کرد: متاسفانه در خوشبینانه ترین حالت برنامه های توسعه ای بین 50 تا 60 درصد در کشور ما اجرایی می شود و یکی از دلایل آن قطع رابطه منطقی بین دانشگاه ها و دستگاه های مختلف دولتی است.

یزدان پناه افزود: بررسی ها نشان می دهد؛ به طور معمول در کشور ما یک نگاه صرف دولتی به اجرای برنامه ها وجود دارد که مسیر خود را طی می کند و برخی از اعضای هیات علمی تمام وقت دانشگاه ها نیز وقتی به پست های دولتی دست می یابند دانشگاه را فراموش کرده و به طور کامل در چرخه بسته نگاه دولتی به توسعه و مسائل مدیریتی قرار می گیرند، که این امر اشتباه است.

وی یکی از رمزهای موفقیت کشورهای توسعه یافته همچون آمریکا را توجه به دانشگاه و مراکز علمی برشمرد و گفت: به طور مثال سال گذشته دانشگاه کلمبیا 40 میلیارد دلار بودجه در اختیار داشت که مضاف بر آن مبلغ 15 میلیارد دلار نیز دولت و کنگره به آن اختصاص دادند تا از طریق پروژه های تحقیقاتی درامدزایی داشته باشد که این نشان دهنده نقش دانشگاه ها در برنامه های توسعه ای کشورهای پیشرفته جهان است.

وی با بیان این که در کشور ما به دانشگاه ها و مراکز علمی توجه نمی شود، اظهار داشت: متاسفانه استادان دانشگاهی ما خود را برتر و بالاتر از جامعه می دانند که باید این نگاه تغییر یابد و به جای روابط جزیره ای باید به سمت روابط زنجیره ای حرکت کنیم.

وی ادامه داد: به دلیل قطع روابط دانشگاه ها و مراکز دولتی و عملکرد نامطلوب این دو، مردم نسبت به دانشگاه ها و دستگاه های دولتی بی اعتماد شده اند که بایستی در شرایط کنونی از این وضعیت عبور کنیم.

وی ابراز امیدواری کرد نگاه دولت تدبیر و امید به دانشگاه ها متفاوت از دولت های گذشته باشد و با اقدامات جدید امیدواری در دانشگاه ها، بدنه اجتماعی و سیاسی کشور ایجاد شود.

وی با اشاره به اینکه پدیده بیابان زایی در کشور ما رو به گسترش است گفت: به دلیل استفاده اشتباه از ابزارها و تفکر توسعه ای در نهایت با مساله خشکیدگی دریاچه ارومیه مواجه شده ایم، به طوری که بررسی های علمی نشان می دهد برای مواجهه با خشکیدگی دریاچه ارومیه به 300 سال زمان نیاز بود، اما متاسفانه امروز درکمتر از 15 سال با این مشکل مواجه شده ایم.

وی اضافه کرد: این در حالی است که کشورهای همسایه حوزه جنوبی خلیج فارس که در حال توسعه کلان شهرها در این مناطق هستند به سمت ایجاد دریاچه های مصنوعی می روند.

رییس دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران گفت: این سوال پیش می آید که این کشورها که دارای شرایط اقلیمی و آب و هوایی به مراتب سخت تر و پیچیده تری نسبت به کشور ما هستند چگونه شرایط را برای ایجاد دریاچه های مصنوعی فراهم می کنند اما ما در حال از دست دادن مواهب طبیعی خود هستیم.

وی تصریح کرد: هم اکنون سالانه بارها دانشگاهیان ما برای بررسی و مطالعات میدانی مقابله با پدیده های بیابانزایی به بیابان های کشور مراجعه می کنند اما نتایج و خروجی آن به علت قطع روابط بین دانشگاه ها و مراکز دولتی در روند کاری و مدیریتی ما مثبت نیست.