آلودگی هوا به طور مستقیم بر توانایی جنسی زوجین اثر می گذارد و ناتوانی جنسی، آمار طلاق را بالاتر می برد. قادر باستانی، نویسنده و پژوهشگر ارتباطات اجتماعی در گفت و گو با برنا، رشد این آمارها را تایید كرد و گفت: از دیدگاه اجتماعی، توجه به این موضوع برای كشور ما بسیار مهم است و نیاز دارد روی آن بررسی كارشناسی انجام شود و دولت از نتایج این تحقیقات استفاده كند و در برنامهریزیهای اجتماعی برای جوانان، آن را مدنظر قرار دهد.
وی افزود: در مورد این تحقیقها لازم است توضیح دهم كه تفاوت آماری وجود دارد؛ یكی از همكاران آمار 55 درصدی تاثیر مسائل جنسی بر طلاق را داده است و یكی از خانمهای جامعهشناس از 78 درصد تاثیر صحبت میكند. این تفاوت زیاد ناشی از جامعه آماری متفاوت است و یا تحقیقها جامع نیستند. با در نظر گرفتن همه پارامترها، میتوان گفت، بین 50 تا 60 درصد طلاقها به دلیل نارضایتیهای جنسی همسران است. حداقل در چهار سال گذشته كه من روی این موضوع كار میكنم، میتوانم به جرات بگویم نیمی از جداییها در زن و شوهرها، ریشه در این مساله دارد.
باستانی گفت: در دانشگاه شاهد یكی از استادان، هر ساله تحقیقی را انجام میدهد و میزان تاثیر مسائل جنسی را بر طلاق محاسبه میكند. با اینكه تحقیق خوبی است اما كاستیهایی هم دارد، چون فقط طلاقهای محضری را محاسبه میكند و طلاقهای عاطفی را مدنظر قرار نمیدهد. طلاقهای عاطفی در ایران بسیار شایع است.
وی تصریح كرد: طلاق عاطفی یعنی دو نفر زیر یك سقف زندگی میكنند، اما حسی به هم ندارند و به خاطر داشتن بچه یا مخالفت خانوادههای سنتی و ترس از انگ جدایی و مطلقه شدن، رسماً از هم جدا نشدهاند. در طلاقهای عاطفی، میزان تاثیر مسائل جنسی حادتر است كه در این تحقیقها به آن توجهی نمیشود. ایراد دیگر هم حساب نكردن آمار طلاق در شهرهای كوچك و روستاها و بررسی دلایل آن است.
وی اضافه كرد: هر چند در همه جوامع بشری، تفاوت در منبع معنی افراد، باعث ایجاد سوءتفاهم در ارتباط میان انسانها میشود، اما در ایران رابطه جنسی بیشتر از نرم جهانی، بر كیفیت روابط تاثیر میگذارد. شاید به این دلیل كه در فرهنگ مشرق زمین و به خصوص ایران، مسائل جنسی از مواردی است كه جزو تابوها محسوب میشود. ما از كودكی به دخترها یاد میدهیم راجع به این موضوع نباید صحبت كنند، البته برای پسر بچهها حق بیشتری قائل هستیم. در واقع تفاوت نگرش ما به دلیل تفاوت شكلگیری منبعمعنی این افراد در كودكی است. وقتی دختر خانمی و آقا پسری در 25 تا 30 سالگی با هم آشنا میشوند، در واقع هم شخصیت و هم بخش اعظم منبع معنی آنها شكل گرفته است.
این پژوهشگر تصریح كرد: منبع معنی، بخشی در مغز انسان است كه در زمان تولد خالی است و بهتدریج، با برقراری ارتباط با دیگران پر میشود. منبع معنی هر شخص، خاص خود اوست و با منبع معنی افراد دیگر فرق میكند. انسانها موقع ارتباط با دیگران، از طریق منبع معنی ارتباط برقرار میكنند. تفاوت در منبع معنی یك زن و شوهر، باعث میشود آنها در مورد موضوعی واحد مانند روابط زناشویی، مثل هم فكر نكنند و هر كدام از دیدگاه خود به موضوع بنگرند و نظر طرف مقابل را با توجه به دیدگاه خود پیشداوری كنند.
وی با بیان اینكه خاصیت مدرن شدن در شهرهای بزرگ به ویژه تهران و رواج زندگی ماشینی باعث شده است تا زن و شوهرها، خیلی كم با هم ارتباط برقرار كنند، اظهار داشت: آخرین پژوهشی كه انجام شده، نشان داده است كه خانوادههای تهرانی در طول شبانه روز، كمتر از 17 دقیقه با هم حرف میزنند. این ارتباط كلامی هم بیشتر در حد حرفهای متداول و تكراری مانند صحبت در مورد غذا یا وضعیت كرایه خانه یا سرویس و درس بچههااست.
وی افزود: سطح فكر و آگاهیهای خانمهای ایرانی بالا رفته و آنها نسبت به مادران خود، سواد عمومی بیشتری دارند و مسائل را تجزیه و تحلیل میكنند. همچنین زنان، بیش از هر زمان دیگری به حقوق خود واقف هستند و حس جنس دوم بودن ندارند. به هر حال باید بپذیریم كه وقتی همسران، از رابطه جنسی خود راضی نیستند و كمعلاقگی را در شریك خود میبینند، دچار مشكل میشوند. این موضوع را میشود از منظر پزشكی، جامعهشناسی و روانشناسی بررسی كرد، اما من قصد دارم از منظر ارتباطات این موضوع را بررسی كنم و این كه بیاطلاعی از مهارت ارتباط با دیگران، چه عواقب وخیمی میتواند داشته باشد، به خصوص وقتی صحبت از رابطه بین همسران است كه بیاطلاعی از شیوه درست مهارت ارتباطات، میتواند منشا مشكلات زیادی در جامعه شود.
باستانی گفت: پژوهشی در حوزه ارتباطات انسانی انجام شده كه نتایج آن حیرتآور است. پاسخگویان این پژوهش در بیش از 70 درصد ارتباطات خود، بدون آن كه خود بدانند، منظور دیگران را درست متوجه نمیشوند، یعنی طبق طبق یافتههای این تحقیق، نه تنها افرادی كه دور و بر شما هستند، حرفتان را درست همانگونه كه مدنظر شماست، در 70 درصد موارد متوجه نمیشوند كه همسرتان هم در بسیاری از مواقع، متوجه منظور واقعی شما نمیشود. شما هم به نوبه خود نیت واقعی همسرتان را در یك ارتباط كلامی و غیركلامی در 70 درصد موارد، درك نمیكنید. دلیل آن در تفاوتی است كه منبع معنی ما با یكدیگر دارد، مثلاً كلمه سگ ممكن است در منبع معنی شما یك مفهوم به خصوصی مانند نجس بودن و كثیفی را متبادر كند اما برای دیگری، وقتی كلمه سگ را میشنود، تداعی كننده وفاداری و مهربانی باشد، یعنی در عین حال كه هر دو، یك كلمه را استفاده میكنند اما منظورهای گاه متضادی را در ارتباط میان فردی دریافت میكنند. بنابراین منبع معنی اشخاص با هم تفاوت دارد و بهطور متوسط در 70 درصد موارد، ما منظور یكدیگر را درست درك نمیكنیم، البته در سایر كشورها هم این رقم مشابه است.
وی اضافه كرد: حال شما در نظر بگیرید وقتی زن و شوهر درباره مسالهای مانند رابطه جنسی درست ارتباط برقرار نكنند و شفاف و روشن، توقعات و خواستههایشان را به هم منتقل نكنند، این تفاوت در منبع معنی، باعث چه مشكلاتی خوهد شد. ضعف در آموزش مهارتهای برقراری ارتباط با دیگران و همچنین ضعف یا نبود آموزش علمی روابط جنسی زوجین، اكنون ما را با یك بحران بالقوه خطرناك اجتماعی مواجه كرده است.
این پژوهشگر درباره علت كمكاری در این حوزه گفت: سالهای زیادی صحبت درباره روابط زناشویی، جزو تابوهای جامعه بوده و هنوز هم هست. الان هم چند سالی است این موضوع مورد توجه محققان قرار گرفته است، مدیران دولتی به دلایلی جرات نمیكنند به مساله ورود پیدا كنند. اگر صحبت در مورد مسائل جوانان باشد، نهادهای مختلفی خودشان را متولی میدانند، اما هنگامی كه صحبت از این میشود كه باید آموزش در مسائل جنسی به جوانان داده شود، همه خود را كنار میكشند. شاید به این دلیل است كه مدیران دولتی در این نهادها، فكر میكنند ممكن است چهار روز دیگر در این پست نباشند، به همین دلیل خودشان را وارد حوزهای كه در مورد آن ابهام، تعارف و خطر وجود دارد، نمیكنند. ولی مسئله این است كه جوانان از كجا و چه كانالی باید شیوه برخورد صحیح همسرداری در مسائل جنسی را آموزش ببینند.
وی افزود: مدتی پیش یكی از نهادهای مسئول در حوزه اینترنت اعلام كرد كه كاربران ایرانی جزو مشتریان ثابت سایتهای خلاف اخلاق هستند. این دقیقاً به دلیل همان نبود منبع اطلاعاتی مناسب جوانان در حوزه این مسائل است. وقتی جوان راهی برای جواب سؤالاتش ندارد و شرم یا مسائل دیگر اجازه نمیدهد آن را با استاد دانشگاه، روحانیمحل و والدینش در میان بگذارد به سراغ سایتهای غیراخلاقی میرود. فیلمهای پورنو برای آموزش نیست و هدف و دلیل تولید آنها چیز دیگری است، اما جوان و نوجوان، خواسته و ناخواسته، تحت تاثیر این تصاویر قرار میگیرد. اولین نكته این است كه جوان خود را با آن افراد مقایسه میكند كه همین باعث سرخوردگی، خودكمبینی و زیر سئوال بردن آناتومی بدن خودش میشود، چون فرد معیار دیگری ندارد و آموزش ندیده، احساس میكند به عنوان یك مرد یا زن مشكل دارد.
باستانی درباره طرز تلقی افراد از ناتوانی جنسیشان و تاثیر آن در رضایتمندی زوجین از یكدیگر گفت: پزشكان میگویند در بیش از 80 درصد مواقعی كه افراد احساس ناتوانی جنسی میكنند، در واقع از نظر جسمی مشكل ندارند و این مسائل روانی است كه روی توانایی جنسی افراد تاثیر میگذارد. در واقع هر فردی احساس كند در امور جنسی ضعف دارد، به سرعت این اتفاق برایش رخ میدهد. مسائل جنسی و طرز فكری كه ما در مورد بدن و تواناییهای خود داریم، كاملاً بر هم تاثیر میگذارند.
وی افزود: همین نكته باعث اتفاقات بدی شده است. كسی نیست به جوانها بگوید، اینها را نبینند و در عین حال بتواند جایگزینی معرفی كند، چون در جامعه ما جایگزین مناسبی برای آموزش وجود ندارد. جدا از تصاویر هرز، دوستان هم یكی از منابع اطلاعات جوانان شدهاند كه خود آنها هم معمولاً اطلاعاتشان را از كانال صحیحی دریافت نكردهاند. رسانهها هم این موضوع را برای جوانان باز نكردهاند و در مورد عواقب این فیلم و سایتهای هرز هشدار ندادهاند، چه بسا همین تصاویر میتواند عامل آغازین در اختلاف و سوءتفاهم در میان زن و شوهرهای جوان شود. در كشورهای پیشرفته، آموزش مهارتهای ارتباط با دیگران و آموزش روابط زناشویی در دوره تحصیلات متوسطه به دانشآموزان داده میشود.
باستانی توصیه كرد: برای تربیت صحیح فرزندان خود، به تعلیمات دین پیشرو اسلام مراجعه كنند. چرا تا این اندازه در دین ما بر ازدواج جوانان تاكید شده است؟ اسلام فكر همه این مسائل را كرده است. ببینید تا چه اندازه بر روابط فرزندان و والدین توصیه شده است. ما احادیث مختلفی از ائمه اطهار داریم كه در آن بر تربیت صحیح فرزندان تاكید شده است. والدین باید پس از به بلوغ رسیدن فرزندشان، آنها را روشن كنند و شرم نداشته باشند كه این مسائل را مستقیم به فرزندشان آموزش دهند. مادران وظیفه آموزش به دختران و پدران وظیفه آموزش به پسران را برعهده دارند.
وی در پایان گفت: با اینكه در دین ما توصیه شده است، دختران و پسرانتان را در سنین پایین عروس و داماد كنید، در جامعه ما تا چه اندازه به این توصیه عمل شده است؟ شاید بهترین راه این است كه ما پایه اعتقادی فرزندان خود را به هر روشی كه بلدیم و میتوانیم و تاثیر دارد، تقویت كنیم.
تاریخ انتشار: ۰۹ دی ۱۳۹۲
نظرات شما عزیزان: