بحران آلودگی هوا فقط زیر سقف آسمان و در هوای شهر محبوس نشده است. به طور متوسط هر انسان بیش از 90درصد از عمر خود را در محیط خانه سپری می‌کند.

تحقیقات انجام شده توسط سازمان حفظ محیط‌زیست ایالات‌متحده نشان می‌دهد میزان آلودگی هوای موجود در خانه می‌تواند بین دو تا پنج‌برابر بیشتر از بیرون باشد. در موارد حاد این میزان آلودگی حتی تا 100 برابر هم افزایش پیدا می‌کند که به این ترتیب جان افراد مبتلا به بیماری‌های تنفسی، سالمندان و کودکان به شدت در معرض خطر قرار می‌گیرد. باید بدانیم که با رعایت چند نکته کوچک می توانیم با عوامل ایجاد آلودگی داخل خانه آشنا شویم و با آنها مقابله کرده و هوای تنفسی خود را در حد بضاعت خود تمیز نگه داریم.

گهواره: چوب‌های صنعتی و فوم‌هایی که معمولا در ساخت گهواره و تشک‌های آن به کار می‌روند می‌توانند به مرور زمان از خود مواد شیمیایی سمی منتشر کنند. از آنجایی که نوزادان تا 70درصد و کودکان تا 50 درصد از وقت خود را در گهواره سپری می‌کنند، بهتر است در انتخاب این وسایل بیشتر دقت کنید.

رنگ دیوارها: بسیاری از رنگ‌هایی که در اتاق‌ها استفاده می‌شوند، ممکن است دارای مواد سمی باشند. بعضی از انواع رنگ‌ها می‌توانند تا ماه‌ها و حتی سال‌ها از خود مواد شیمیایی متصاعد کنند. دقت کنید در انتخاب رنگ برای خانه‌ها، خصوصا اتاق کودکان از انواع غیر VOC که دارای ترکیبات شیمیایی فرار نیستند، استفاده کنید. سعی کنید از رنگ‌های با پایه شیری و طبیعی به جای رنگ‌های با پایه حلال‌های شیمیایی در رنگ‌های سنتی استفاده کنید.

کفپوش‌ها: همه انواع کفپوش‌ها چه از چوب تهیه شده باشند، چه از سرامیک یا سنگ می‌توانند از خود گاز متصاعد کنند. از آنجایی که این سطوح بخش زیادی از خانه شما را می‌پوشانند، می‌توانید متوجه شوید که در درازمدت چه میزان مواد آلوده ممکن است در فضای خانه شما پراکنده شود. مهم‌ترین کار برای حفظ خود از آلودگی در دستشویی‌ها و حمام‌ها، اطمینان از سلامت کاشی‌ها و کفپوش‌ها است. براساس یافته‌های محققان بهداشت دانشگاه آریزونا، هرگونه ترک‌خوردگی و آسیب در این بخش از حمام تبدیل به محل تجمع باکتری‌هایی می‌شود که می ‏توانند باعث ایجاد بیماری‏ها‏ی عفونی و اسهال در ساکنان خانه شوند.

فرش: فرش مهم‌ترین و معمول‌ترین منبع آلودگی در خانه به‌شمار می‌رود. بيشتر فرش‌ها شامل 31 ماده شیمیایی مانند فرمالدهید، ترکیبات فرار ارگانیک، وينيل استات و پروپان هستند که بعضی از انواع آنها می‌تواند سرطان‌زا باشد. در طول زمان روی فرش‌ها مایعات، غذا و موادی مانند آن ریخته می‌شود که محیط را برای رشد بسیاری از موجودات بسیار ریز و حساسیت‌زا فراهم می‌کند.

جالب اینجا است که استفاده از شامپو فرش نه تنها باعث پاکیزگی آنها نمی‌شود، بلکه با اضافه کردن رطوبت فرش‌ها، محیط را برای رشد انگل‌ها و موجودات موذی فراهم می‌کند. انتخاب فرش‌های رنگ نشده و صددرصد پشم مانند فرش‌های دستباف یا موکت‌های کاملا طبیعی بهترین گزینه است. همچنین بهتر است از فروشنده بخواهید فرش‌ها یا موکت‌ها را قبل از تحویل یکی دو روز در فضای باز قرار دهد و زمان خرید فرش‌های ماشینی یا نصب موکت را به فصل تابستان موکول کنید، زمانی که می‌توانید درها و پنجره‌ها را در چند روز اول نصب آنها باز نگه دارید.

خشک کردن لباس در خانه: بسیاری از خانم‌های خانه‌دار لباس‌های خود را در داخل خانه روی چوب‌رختی یا شوفاژ خشک می‌کنند، اما رطوبت ناشی از این لباس‌ها احتمال رشد کپک و کنه را افزایش می‌دهد. اگر هنگام شست‌وشوی لباس‌ها از نرم‌کننده استفاده شده باشد، خطر ابتلا به سرطان بر اثر منتشر شدن مواد شیمیایی رشد چشمگیری پیدا می‌کند.

تشک خواب: تشک‌های جدید خصوصا آنهایی که دارای حجم و چگالی بالایی هستند، منبع مهم آزادسازی موادشیمیایی به‌شمار می‌آیند. برای انتخاب تشک‌های تخت، حتما سراغ مارک‌هایی بروید که دارای تاييديه از سازمان‌های بهداشتی هستند. بهتر است انواعی را انتخاب کنید که قابل شست‌وشو هستند تا بتوانید آنها را هر هفته با آب گرم بشویید و موجودات موذی را از آنها خارج کنید.

شوینده‌ها: محصولات شوینده خانگی شامل صدها نوع ماده شیمیایی هستند. رایحه لیمو یا دیگر میوه‌ها که از این ترکیبات متصاعد می‌شود در حقیقت نشان دهنده وجود همین ترکیبات شیمیایی در آنها است. سعی کنید از محصولاتی استفاده کنید که این رایحه‌ها را ندارند. هیچگاه چند ماده شیمیایی را با هم در آب داغ ترکیب نكنيد، چون می‌تواند باعث تولید مواد شیميایی بسیار خطرناک شود. در حال کار با این مواد پنجره‌ها را باز کنید و هیچگاه در دستشویی یا آشپزخانه را در زمان پاک کردن آنها نبندید. سرکه در بسیاری از موارد می‌تواند درست مانند این شوینده‌ها خانه را پاکیزه کند. جوش‌شیرین هم قدرت مناسبی در تمیز کردن سطوح مختلف دارد. برای پاک کردن سطوح از سفیدکننده‌ها استفاده نکنید، چون این مواد می‌توانند ترکیباتی مانند هیپوکلوراید سدیم را به وجود بیاورند که سمی هستند و به سیستم تنفسی آسیب وارد می‌کنند.

اجاق گاز: هنگام آشپزی مواد شیميایی مانند فرمالدهید در محیط خانه منتشر می‌شود، به همین دلیل همیشه هنگام آشپزی هود را روشن بگذارید. آشپزخانه‌های مدرن دارای اجاق گازهايي هستند كه سطح بالایی از آلاینده‌های سمی را تولید می‌کنند که بیشتر از قرار گرفتن در معرض دود و مواد سمی حاصل از دود خودروها در خیابان‌های شلوغ است.

برای ایجاد بهترین حرارت با مصرف کمترین گاز و تولید کمترین آلودگی شعله گاز را در حدی تنظیم کنیم که با شعله آبی بسوزد. این مسئه هم در مورد بخاری و هم در مورد اجاق گازهای خانگی صدق می کند. در مورد اجاق های گازی اگر شعله را تا حد زیادی بالا ببرید مقداری از گاز بدون اینکه فرصت سوختن داشته باشد وارد هوای اطاق می شود. اگر دقت کنید در این حالت صدای خارج شدن گاز را از شعله می شنوید. برای کاهش میزان آلودگی به آهستگی درجه گاز را کم کنید می بینید که این صدا قطع می شود اما میزان شعله کم نمی شود زیرا در حقیقت شما از خروج گازهایی که فرصت سوختن ندارند، جلوگیری کرده اید بدون اینکه میزان گرمای تولید شده را کاهش داده باشید. این مسئله در مورد بخاری ها نیز صحیح است با این تفاوت که در بخاری به دلیل پوشیده بودن شعله صدای خروج گاز به راحتی شنیده نمی شود، اما آبی بودن شعله تا حدی نشانه بهتر بودن بازده سوخت و کاهش مواد سمی پخش شده در هوا است.

بخاری : بخاری چه گازی باشد چه نفتی، هیزمی یا زغال سنگی هوا را آلوده می کند و باید دود آن به بیرون از خانه هدایت شود. هر ساله موارد متعددی از گاز گرفتگی ناشی از بخاریها در فضاهای سرپوشیده اتفاق می افتد. باید از نصب بخاری های شعله دار (غیر برقی) در حمام ها خود داری شود. بخاری شعله دار باید دود کش داشته باشد و دود کش بخاری باید محکم و بدون نشت باشد و در انتهای آن کلاهک نصب شود تا هم از بسته شدن احتمالی مسیر خروج دود جلوگیری کند و هم مانع وزش مستقیم باد به داخل خانه و خاموش شدن شعله بخاری گردد. 

وسایل الکترونیکی: کامپیوترها، تلویزیون‌ها و دستگاه‌های صوتی و تصویری حین کار گرمای زیادی تولید می‌کنند. این گرما می‌تواند باعث آزاد شدن ترکیبات شیميایی از سطوح پلاستیکی و مدارهای این وسایل شود. نمونه‌های قدیمی این وسایل گرمای بیشتری تولید می‌کند و بهتر است آنها را با نمونه‌های جدیدتر جایگزین کنید.

دخانیات: سیگار کشیدن داخل خانه یا وسیله نقلیه بالغ بر 3هزار و 600 ماده سمی و سرطان‌زا را وارد هوا می‌کند. این ذرات به بافت‌های لباس می‌چسبند و هنگامی که فرد وارد ساختمان‌های دیگر می‌شود، هم به انتشار خود در هوای اطراف ادامه می‌دهند. محققان معتقدند این ترکیبات می‌توانند باعث تخریب سلول‌های تولیدکننده اسپرم در بدن مردان شده و آسیب‌های ژنتیک به وجود آورند. متاسفانه این اسپرم‌ها می‌توانند خود را به تخمک موجود در رحم برسانند و آن را بارور کنند. به این ترتیب اگر یک زوج برای فرزنددار شدن تلاش می‌کنند و در این بین مرد به سیگار کشیدن اعتیاد دارد، احتمال به دنیا آمدن کودک سرطانی تا 15 درصد افزایش پیدا می‌کند.

مبلمان: وقتی مبلمان تازه‌اي خریداری می‌کنید، بوی خاصی از آن به مشام می‌رسد. این بو درواقع ناشی از بخارات و گازهایی است که از صنایع چوبی، رنگ و فرش متصاعد می‌شود. این بخارات گاه بسیار سمی و خطرناک هستند. دي فنيل اترهاي پلي برومايد گروهي از مواد شیمیایی هستند كه به آرامي در هوا نشت كرده و به اطراف پراكنده مي‌شوند. اين ماده شيميايي در طول زمان در بدن جمع شده و با مختل كردن عملكرد هورمون‌ها به سيستم ايمني بدن آسيب مي‌رساند. برای کاهش آسیب‌های ناشی از انتشار این ماده پیشنهاد می‌شود پارچه‌های مورد نیاز مبلمان داخلی را از شرکت‌هایی خریداری کنید که در ترکیبات آن از موادشیمیایی خطرناک استفاده نکرده باشند. ضمنا چوب‌های کمپوزیت بدون فرمالدهید با رنگ‌های با پایه آبی به انتشار آلاینده‌ها منجر نمی‌شود. پوشش‌های بر پایه آب ساختاری دارد که آب، حلال اصلی آنها به‌شمار می‌رود.

حیوانات خانگی: بدن پرنده‌ها، سگ و گربه و سایر حیوانات خانگی تولید شوره می‌کند. شوره‌ها از پوست، مو و پر این حیوانات جدا شده و در هوای اطراف معلق می‌شوند. این ذرات باعث تشدید علائم آلرژی و آسم می‌شوند. علاوه‌بر این، مدفوع این حیوانات خانگی آلودگی‌هایی را در هوای خانه پراکنده می‌کند.

خوشبوکننده‌ها: برای خوشبو کردن محیط دستشویی و حمام به هیچ عنوان از خوشبوکننده‌های شیمیایی استفاده نکنید و باعث افزایش هوای مسموم‌ در خانه خود نشوید. به جای آن 2 لیمو را برش داده و برای مدت 30 دقیقه در 2 فنجان آب با حرارت بسیار ملایم بجوشانید. اضافه کردن اسطوخودوس و نعناع هم می‌تواند به بهتر شدن اثر ترکیب شما کمک کند.

حشره کشها : اسپریهای حشره کش نیز هوای داخل خانه را آلوده می کنند لذا هنگام مصرف آنها باید حتی الامکان خانه را ترک کنید یا در اتاقی را که حشره کش در آن استفاده شده مدتی ببندید و اگر پنجره های اتاق توری دارند، پس از گذشت زمان لازم برای تاثیر کردن حشره کش، باید پنجره های اتاق را باز کنید تا سم خارج شود. 

کپک ها: رطوبتی که از دوش حمام حاصل می‌شود به‌راحتی می‌تواند توسط اجزای ساختمانی جذب شود و کلونی‌های قارچ به وجود بیاورد که یکی دیگر از منابع مهم آلودگی به‌شمار می‌آید، به همین دلیل باید حمام دارای تهویه مناسب باشد. هر چند وقت یک‌بار واشرهای شیرآلات منزل را تعویض کرده و نواقص آنها را برطرف کنید. 

 مواد مصرفی در جشنها : سلول های بدن کودکان شکننده و در مقابل مواد شیمیایی حساس تر هستند: در جشن های تولد و مراسم مانند آن از مواد آتش زا و فشفشه ها استفاده نکنید، همچنین استفاده از اسپری های صناعی مانند برف شادی و مانند آن توصیه نمی شود. بهتر است به جای آن از کاغذ های رنگی ساده و بادکنک های رنگی استفاده کنید. کودکان هر آنچه شما در جشن ها برایشان استفاده کنید را با آغوش باز می پذیرند. این شما هستید که باید به فکر سلامت آنها باشید.

 برای کاهش عوارض آلودگی هوا چه کنیم ؟!!

برای جلوگیری از تأثیر مواد مضر به بدن، هر یک از اندام‌های بدن مکانیسم خاص خود را دارد. به عبارت دیگر، برای جلوگیری از تأثیر مواد مضر راه‌های دفعی وجود دارد، به‌عنوان نمونه، تعریق از راه پوست، سرفه از راه ریه، ادرار از راه کلیه و مدفوع از طریق روده‌ها، بنابراین برای کاهش عوارض آلودگی هوا می توانیم به این راههای دفعی بدن کمک کنیم.

مصرف مایعات : در مورد نوع غذا در هنگام آلودگی هوا، بهترین توصیه افزایش مصرف مایعات مختلف در طول روز است. این مایعات می‌تواند، آب، انواع نوشیدنی‌ها، میوه، انواع سبزی، سوپ و آش باشد. در هنگام آلودگی هوا، مصرف شیر بیش از همیشه، توصیه می‌شود.

مصرف کلسیم، آهن، فسفر و روی : در غذای کودکان باید از مواد غذایی که سرشار از کلسیم، آهن، فسفر و روی است، استفاده شود زیرا این مواد جذب آلاینده‌ها را در بدن کاهش می‌دهد .مصرف شیر به عنوان مثال 2 تا 3 لیوان در روز همراه با مخلوط عسل، ارده و گردو مفید است؛ برای از بین بردن اثرات مخرب فلزات سنگین مثل سرب که در هوای آلوده وجود دارد، باید دریافت منابع آهن مثل گوشت را افزایش داد. مصرف سیب، آجیل‌های خام تازه،‌ غلات سبوس‌دار و جوانه هم توصیه می‌شود.

مصرف ویتامین C : این ویتامین باعث افزایش ایمنی بدن می‌شود و بهترین منبع آن میوه‌جات و سبزیجات تازه است مثل گوجه‌فرنگی، کلم بروکلی، انبه، لیمو، اسفناج، نارنگی و منابعی که دارای ویتامین C هستند.

مصرف ویتامین E : مصرف ویتامین E از تخریب دیواره سلول‌ها توسط سموم پیشگیری ‌می کند. برای تامین آن از دانه‌های گیاهی روغنی مثل آجیل و روغن سبوس گندم، روغن آفتابگردان، بادام ، ذرت و زیتون استفاده کنید. توصیه می‌شود خانواده‌ها در وعده‌های غذایی از سالادهای پر سبزی با روغن آفتابگردان و زیتون استفاده کنند.

مصرف نکردن غذاهای مضر : از مواد غذایی و نوشیدنی‌های بدون بسته‌بندی و موادی که در معرض گرد و غبار قرار دارند و خرید از دستفروشان خودداری کرده و از غذاهای چرب و سرخ‌شده، فست‌فودها و غذاهای کنسروی و چیپس به ویژه در روزهای آلوده پرهیز کنید چرا که این نوع غذاها موجب احتباس سموم و عدم دفع سموم از بدن می‌شود.

رعایت بهداشت: باید تمام میوه و سبزیجات را قبل از مصرف، شستشو و ضدعفونی کنید و در شستن دست‌هایشان بیشتر دقت نمایید چرا که این آلاینده‌ها به علت  نشستی که روی بدن می‌کند، آسیب‌آفرین هستند.

نگهداری گیاهان آپارتمانی: گیاهان آپارتمانی نه تنها به زیبایي خانه شما کمک می‌کنند، بلکه نقش بسیار مهمی در پاکیزه کردن خانه و کاهش مواد شیميایی مانند فرمالدهید، تری‌کلرواتیلن و بنزن در هوایی که ما در آن تنفس می‌کنیم، دارند. به عبارتی استفاده از گیاهان به عنوان فیلترهای طبیعی بسیار موثر است. مطالعات انجام شده نشان می‌دهد گیاهانی مانند آلوورا، بامبو، گیاه عنکبوتی و پیچک نقش بسیار موثری در افزایش کیفیت هوای خانه دارند و گیاهانی مانند سرخس‌ها و پالم‌ها می‌تواند میزان میکروارگانیسم‌ها را کاهش دهد و مواد آلی فرار را جذب کنند. این گیاهان با تطبیق یافتن با سیستم مرکزی گرمایش و سرمایش هزینه کمی را برای پایش هوا به‌همراه خواهند داشت.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: